سایت آوای وزمتر

تبلیغ از کتاب و تالش!

عزیزی تعریف می کرد در یکی از کانال های تلگرامی  از وجود کودکی پنج شش ساله بهره برده بودند تا از شخصی که به تازه گی فوت کرده را انسانی خوب ، با گذشت ، مردم دار و همیشه به فکر فقرا بود و به خرج و مخارج شان می رسید حال با هر هدف خیری که دنبال می کرد و... با دیدن این صحنه که کودکی اجرا کننده ی آن بود شوک زده شدم و به خود نهیب زدم مگر می شود کودکی که اصلن سن اش اقتضاء نمی کند تا در مدح و ذم کسی در کلیپی جملات اینچنینی را بازگویه نماید !

این روی اول سکه است که کودکی همراه چند پشت صحنه گردان شده که دارند این کلیپ را می سازند و در این وانفسا تحویل جامعه می دهند. حال چه منافعی را در قبال آن دنبال می کنند بر ما معلوم نیست. اما فاجعه زمانی رُخ می دهد که خواه ناخواه این کودک دو فردای دیگر به سن بلوغ رسیده بقول معروف اگر روزی دست چپ و راستش را تشخیص داد و به اصطلاح بزرگ شد ،همان تصویر خودش را(اگر بر جای بماند) که دارد از شخصی تعریف و تمجید و از قبل حفظ شده اش را باز گو می کند به آن هایی که دست اندر کار تهیه کلیپ بودند، چه خواهد گفت؟

متأسفانه این رویه در بخش معرفی آثار چاپ شده درتالش نیز اخیرن در منطقه  رواج گسترده  ای یافته است و بصورت خزنده و هجومی به فرهنگ تالش تسرّی یافته و نهادینه می شود.با توجه به اینکه عده ای از جوانان تالش حال به طُرق و دلایل گوناگون زیر نظر اُرگانی ، مؤسسه ای ، بخش خصوصی ای و...اثری را چاپ و روانه بازار می نمایند و متأسفانه در این راستا بجای اینکه آن آثار چاپ شده را با درایت و هشیاری در جایگاه واقعی اش قرار دهند از وجود کودکان بهره جسته تا آثارشان را برجسته نمایند.غافل از اینکه دریابند کتاب ماهیتن و ذاتن حُرمت دارد و حرمت گذاری بر کتاب یکی از ارکان اصلی یک فرهنگ پروراست و شاعر و نویسنده باید به این اصول وقواعد احترام بگذراد.

در کنار حرمت گذاری به خود کتاب، به منابع  و مآخذ آن نیز به دیده ی احترام باید نگریست و در وهله ی بعد آنچه که اهمیت دارد آرشیو است و همین گونه با توجه به سلسله مراتب آن می رسیم به واژه ی پیشکسوت و محقق و... از وجود کودکان برای منافع شخصی بهره بردن خوب است اما بایستی منتقدی هم در کنارش داشته باشیم. بر فرض اگر همان کودک بزرگ شد و تصویرش را ببیند که نقش یک مُبَلغ کتاب را دارد و اگر آن را مقایسه نمود به آرشیوی که از قبل مانده و به همان اشخاص که این کلیپ را درست کرده اند چه خواهد گفت؟ حال صاحب کتاب بماند!

مطمئنن اولین طرح سؤال شان این خواهد بود شما در دهه شصت ، هفتاد و یا هشتاد کجا بودید؟مگر می شود منابع و مآخذ و آرشیو و محقق و پیشکسوت را فراموش کرد؟و با طناب مظلومیت کودکان خود را بالا کشید و برجسته نمود؟!. اگر مدعی اند که از طریق کودکان در حال ترویج زبان قوم خویش هستند که آن نیز تاریخ انقضاء خواهد داشت، آن وقت تکلیف منتقد چه می شود؟آیا کودک منتقد است؟ و یا آرم شبکه ی باران که امروزه سوژه ای شده است در منطقه ی تالش و در جای خود به نقد آن خواهیم پرداخت . البته قبل از اینکه شبکه ی باران را نقد کنیم،  یادآور می شویم گوش دادن سخنرانی نماینده ی محترم تالش در مجلس را که کلیپ اش در دسترس عموم قرار گرفته خالی از لطف نخواهد بود و دوستان می تواند نقد بر صدا و سیما را در سخنان وی بشنوند تا در آینده نقدی در همین خصوص به نمایش در آوردیم حداقل معرف حضورشان باشد.

البته ما بارها در این زمینه به طرق مختلف در طی این دودهه با نوشتار گوناگون چنین معضلاتی را یادآوری  نموده ایم و اکنون تاکید می شود که این بخش از داده ها نیاز به آسیب شناسی جدی دارد و پیشنهاد می شود این آسیب شناسی را بر عهده «دکتر رمضانی از دانشگاه تهران» بگذارند!.ایکاش فکری به حال آدرس  «دکتررمضانی» می شد تا شاید حرمت گذاری به کتاب را به آنان یادآوری نماید!

همان گونه که مشخص است ما در غرب گیلان جرایدی داریم که گویا می دانند آقای «دکتر رمضانی» ساکن کجاهستند! ما همینجا اعلام می کنیم حداقل از وجود مبارک وی بهره جسته تا از بهره بردن کودکان برای معرفی کتاب جلوگیری به عمل آورند و خود در رأس امور قرار بگیرند برای حرمت گذاری به کتاب ، منابع و مآخذ، آرشیو ، محقق خصوصن ارزش گذاری به پیشکسوتان به جوانان بیاموزد که برای ارتقاء فرهنگی یک قوم باید این جنبه ها را در نظر داشته باشند .بهره بردن از کودکان خوب است ، در صورتی که حقانیت پشت صحنه ی آن کتاب یا کتاب ها و حرمت هم پابرجا بماند.

پرسشی که در ذهن مان تراوش می کند این است آیا کودکان می دانند کتاب ، منبع و مآخذ و آرشیو محقق و پیشکسوت چیست؟ متأسفانه عده ای از جوانان حتا جایگاه محقق را به درستی نمی دانند.بعد آن کودک چگونه می خواهند روایت کننده ادبیات یک قوم باشد؟!درست است که اینستا گرام داریم، تلگرام داریم ، واتساپ داریم و فضا موافق میل ماست، آیا براستی با چنین کلیپ هایی بر قوم تالش نخواهند خندید؟ و نخواهند گفت پیشکسوتان این قوم کجایند که کودکان بیرق دار ادبیات شان هستند؟

خوشبختانه جدیدن فضایی ایجاد شده که شاعران مدرن گیلک از واژه دکتر بازی برائت جسته اند و اکنون دارند در ادبیات شان جا می اندازند که دکتر بازی نمی تواند موجب ارتقاءدادن فرهنگ و هنر ادبیات قوم شان باشد.ولی ما متاسفانه با چندین پله نزول به کودکان پناه برده ایم ،تا فرهنگ ما را با گلوی کودکانه شان فریاد بزنیم! و داریم سرمایه های ادبی و داشته های مان را به راحتی به فنا می دهیم .

متأسفانه این معضلات در زمان شاملو هم وجود داشت و قضیه دعوت وی به دانشگاه تهران از طرف اساتید دانشگاه که اکثرشان مدرک دکترا داشتند و در یک میز گرد ادبی مدرک دکترای خویش را به رُخ شاملو کشیدند! شاملویی که حتا مدرک کلاس ده نظری را نداشت .آنجا بود که هیچ زمان دانشگاه را در ادبیات معاصر دخیل ندانست و تا آخر عمر هم دکترهای دانشگاهی را بر ادبیات معاصر ترجیح نداد و راه خود را ادامه دادند.

برجسته کردن نام «دکتر» و از این دست القاب ، نه اینکه سودی برای هنر ادبیات معاصر و اقوام ندارد که شاملوی بزرگ ، اخوان ، فروغ و... دهه های قبل پرونده اش را بسته بودند.همانگونه که ذکرش رفت قوم نجیب گیلک دارند با شاعران عصر حاضر خویش این شیوه ی نخ نما شده را دور می اندازند .اما در تالش گویا همیشه صد سال عقب تر از اقوام دیگر باید حرکت کنیم . البته گناه از جوانان پرشورتالش نیست وقتی این قوم یک نشریه استخوان داری ندارد ، NGOیی معتبر ندارد، محفل هایی که شعر در آن متبلور شود ندارد ، بعد چه انتظاری می توان از آن داشت؟.گویا این رویه  وظیفه ای است که باز بر دوش «دکتر رمضانی از دانشگاه تهران»خواهد بود تا حداقل این بار به داد کتاب برسد که بنام تالش دارد چاپ می شوند به نام کودکان تبلیغ!